Planowanie i wdrażanie transformacji – Hambach
Kopalnia odkrywkowa Hambach, uruchomiona w 1978 roku, znajduje się 40 km na zachód od Kolonii, pomiędzy miastami Jülich i Kerpen, w samym sercu reńskiego obszaru wydobycia węgla brunatnego.
W szczytowym okresie złoże o powierzchni 8.500 ha i maksymalnej głębokości 411 metrów dostarczało około 40 milionów ton węgla brunatnego do lokalnych elektrowni, które pokrywały 5% zapotrzebowania na energię elektryczną w Niemczech. W 2029 roku eksploatacja kopalni zostanie zakończona w ramach ustawowego wycofania węgla. Obecnie wprowadzane są zmiany w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, aby umożliwić realizację ambitnych planów rekultywacji odkrywki. Wiadomo już także, co powstanie z kopalni odkrywkowej – jezioro, które przez dziesiątki lat będzie wypełniane przez Ren.
Wyzwanie stulecia
Restrukturyzacja obszaru górnictwa odkrywkowego to pełne wyzwań zadanie na miarę obecnego stulecia, wymagające zaangażowania wielu stron oraz uwzględnienie ich potrzeb i pomysłów na przyszłość. Kopalnia odkrywkowa przecięła istniejące struktury, dlatego nowe projekty mają je odbudować. W procesie przemian powstaje przestrzeń dla realizacji inwestycji wiążących przyszłość z przeszłością z korzyścią zarówno dla mieszkańców regionu, jak i dla biznesu i nauki. W tym celu sześć sąsiadujących ze sobą gmin: Elsdorf, Jülich, Kerpen, Merzenich, Niederzier i Titz założyło spółkę NEULAND HAMBACH GmbH. Jej celem jest stworzenie nowej infrastruktury tworzącej godne warunki życia i pracy spełniające oczekiwania mieszkańców i przedsiębiorców. Chodzi o tworzenie przyjaznych dla człowieka krajobrazów, perspektywicznych miejsc pracy, kreowanie nowych modeli biznesowych i łańcuchów wartości. Spółka odpowiada również za regionalne zmiany strukturalne i pozyskiwanie środków finansowych.
Dzięki myśleniu i działaniu w złożonych systemach i cyklach, łączeniu ludzi i miejsc w sieć, ożywianie krajobrazu i infrastruktury oraz rozwojowi mieszkalnictwa istnieje duża szansa, aby NEULAND HAMBACH wyrósł na obszar spełniający oczekiwania wszystkich zainteresowanych. Jest tu również miejsce dla rolnictwa regeneracyjnego, zrównoważonej gospodarki wodnej i przedsięwzięć w zakresie wykorzystania energii odnawialnych. Najważniejsze staje się połączenie na nowo ludzi i miejsc. Służą temu koncepcje zrównoważonej mobilności: trasy rowerowe, drogi ekologiczne, innowacyjny system kierowania ruchem i wykorzystanie istniejącej infrastruktury, takiej jak linia kolejowa Hambach.
We wszystkich projektach spółka łączy mieszkańców, turystów i osoby dojeżdżające do pracy z regionem, a jednocześnie podejmie działania przyjazne środowisku, oszczędzające przestrzeń i promujące aktywne formy mobilności, sprzyjające utrzymaniu zdrowia.
Międzygminna ścieżka rowerowa
Pętla Hambach to okrężna ścieżka rowerowa łącząca wiele istniejących i nowych miejsc wokół wzgórza Sophienhöhe i jeziora, które powstanie w miejscu odkrywki. Jest to wspólny projekt sześciu sąsiadujących ze sobą gmin. Trasa będzie pełnić nie tylko funkcję rekreacyjno-turystyczną, ale stanie się też ważnym szlakiem codziennego ruchu mieszkańców. Oprócz połączenia gmin ze sobą, nacisk położono na połączenia regionalne i włączenie do istniejących sieci ścieżek rowerowych. Środowisko kopalni odkrywkowej może stać się regionem modelowym dla transformacji transportowej poprzez powiązanie infrastruktury, krajobrazu i rozwoju osadnictwa.
Tarasy przyszłości Elsdorf
Projekt koncentruje się na czterech działaniach mających na celu przygotowanie i wdrożenie krótkoterminowych działań mających na celu wykorzystanie ośmiokilometrowego odcinka obrzeży wyrobiska odkrywkowego w obszarze miejskim Elsdorf.
- „Przyszłe tarasy” na obrzeżach kopalni odkrywkowej i jej zboczach. Przygotowywana jest koncepcja zagospodarowania terenu z wykorzystaniem metod projektowania urbanistycznego.
- Forum :terra nova powstało przy przyszłej granicy strefy wyrobisk powierzchniowych. Obiekt spełnia funkcję centrum informacyjnego i wystawowego o górnictwie odkrywkowym. Ponadto znajduje się w nim restauracja i bar oraz sala wielofunkcyjna, w której odbywają się imprezy kulturalno- rozrywkowe adresowane do społeczności lokalnej. Gmach wybudowano na zlecenie firmy RWE Power AG, a jego projekt został wyłoniony w międzynarodowym konkursie architektonicznym. Fasadę budynku tworzą kolorowe warstwy betonu naśladujące przekrój geologiczny kopalni.
- „Nowe życie nad jeziorem”: przygotowywana jest zmiana miejscowych planów zabudowy przewidująca rozwój osiedli mieszkaniowych w kierunku jeziora. Przewiduje się również ich połączenie z planowaną Międzynarodową Wystawą Budownictwa i Technologii.
- Powiązanie krawędzi jeziora: Nowe rozwiązania mobilnościowe i zmodernizowane osie mobilności otworzą teren wokół kopalni odkrywkowej i połączą go z otoczeniem.
Koncepcja mobilności Jülich
W Jülich budowane jest obecnie międzynarodowe centrum kongresowe, w którym będą mogły odbywać się konferencje naukowe i imprezy kulturalne. Ponadto na obrzeżach miasta powstanie Centrum Badawcze Jülich (FZJ), czyli centrum transferu technologii. Będzie ono służyło wdrażaniu wyników badań podstawowych do praktyki wspólnie z przedsiębiorstwami. W celu zapewnienie sprawnej komunikacji pomiędzy tymi obiektami, a także parkiem Brainergy oraz osiedlami mieszkaniowymi opracowano koncepcja zrównoważonej mobilności miejskiej, którą rada miasta przyjęła 23 czerwca 2021 roku. Stworzono w ten sposób niezbędne podstawy do działań przyczyniających się do redukcji emisji gazów cieplarnianych. Koncepcja zawiera zarówno działania zmierzające do rozbudowy transportu kolejowego i autobusowego, jak również działania na rzecz ruchu pieszego i rowerowego. Szczególny nacisk położony jest na komunikację rowerową i połączenie dzielnic miasta z centrum. Dzięki temu powinno zmniejszyć się zatłoczenie dróg, a tym samym nastąpi wzrost jakości życia w Jülich. Ponadto znacznie poprawi się mobilność wszystkich grup mieszkańców miasta.
Stacja mobilności przyszłości Merzenich
Dworzec podmiejski w Merzenich na osi komunikacyjnej Kolonia-Akwizgran już dziś jest ważnym ponadlokalnym węzłem przesiadkowym, w którym można korzystać z różnych środków i form transportu. W przyszłości dworzec nabierze jeszcze większego znaczenia jako stacja przesiadkowa dla osób dojeżdżających do pracy z całego regionu, w tym do ośrodka naukowego w Morschenich-Alt. Merzenich stanie się ponadregionalnym węzłem innowacyjnej sieci mobilności, w której autonomiczna jazda i logistyka miejska będą odgrywały istotną rolę. Przy projektowaniu infrastruktury brane są pod uwagę także m.in. energie odnawialne i zrównoważone koncepcje energetyczne.
Kamienie milowe transformacji
Transformacja regionu to zadanie XXI wieku, które musi być zaplanowane i rozpoczęte w jak najkrótszym czasie. Oto jej najważniejsze kamienie milowe.
- Od roku 2021
Pierwsza faza – „Najbliższa przyszłość” obejmuje lata bezpośrednio poprzedzające zakończenie odkrywkowego wydobycia węgla brunatnego i rozpoczęcie zagospodarowania jeziora. To czas opracowywania koncepcji, przygotowań i wdrażania działań umożliwiających realizację zaplanowanych projektów.
- Od roku 2030
Druga faza – „Transformacja” obejmuje cały okres wypełniania jeziora i według obecnych szacunków może potrwać do 2070 lub nawet do 2090 roku. Realizacja projektów tworzących atrakcyjne środowisko życia.
- Od roku 2080
Trzecia faza – „Przyszłość z jeziorem” rozpocznie się po zakończeniu wypełniania wodą wyrobiska byłej kopalni odkrywkowej Hambach. Zakończenie przekształceń strukturalno-przestrzennych miejscowego krajobrazu.
- Po roku 2100
Po przekształceniu terenu kopalni w jezioro, pozostanie nadal wiele do zrobienia, aby cały region stał się bardziej miejscem przyjaznym dla życia oraz atrakcyjny turystycznie. Będą to zadania dla pokoleń wchodzących w życie w XXII wieku.
Źródło: www.neuland-hambach.de