Zdrowy styl życia i troskliwa opieka medyczna
Istota kierunku
KE prowadzi kampanię HealthyLifestyle4All upowszechniającą zdrowy styl życia we wszystkich pokoleniach i grupach społecznych, w celu poprawy zdrowia i dobrostanu Europejczyków. Kampania ta łączy sport i aktywny styl życia z polityką m.in. w dziedzinie zdrowia i żywienia, angażuje społeczeństwo obywatelskie, organizacje pozarządowe, władze krajowe, regionalne i lokalne oraz organy międzynarodowe. Wszystkie zaangażowane strony będą realizować szereg działań służących temu, aby Europejczycy byli bardziej aktywni i zwracali większą uwagę na zdrowie.
Trzy cele kampanii HealthyLifestyle4All, którym mają służyć działania, są następujące:
- Zwiększanie świadomości w zakresie zdrowego stylu życia we wszystkich pokoleniach.
- Wspieranie łatwiejszego dostępu do sportu, aktywności fizycznej i zdrowego odżywiania się, ze szczególnym naciskiem na włączenie społeczne i niedyskryminację w celu dotarcia do grup defaworyzowanych i angażowania ich.
- Promowanie globalnego podejścia łączącego żywność, zdrowie, dobrostan i sport
w różnych dziedzinach polityki i sektorach. Warunki do aktywnego i zdrowego stylu życia coraz wyraźniej stanowią o atrakcyjność miast
i wyborze miejsca zamieszkania. Styl życia bezpośrednio determinuje zdrowie jednostki, produktywność, a także na zachowania psychospołeczne. Życie w zdrowym środowisku, stwarzającym szanse rozwoju rozmaitych aktywności fizycznych i hobby jest istotnym potencjałem rozwoju współczesnych miast. Wraz z procesem starzenia się społeczeństwa, szczególnego znaczenia nabiera styl życia w odniesieniu do osób starszych. Wymaga on wielokierunkowego podejścia do opieki dla osób w wieku senioralnym.
Jaki stan?
Obszar Transformacji, podobnie jak cały region, charakteryzuje się niekorzystnymi zmianami struktury wiekowej mieszkańców związanymi ze wzrostem udziału ludności w wieku poprodukcyjnym, przy jednoczesnym spadku udziału ludności w wieku produkcyjnym. Aktualnie odsetek osób w wieku przedprodukcyjnym wynosi jedynie 17,7% (łódzkie 17,0%) zaś osób w wieku poprodukcyjnym 22,2% (łódzkie 24,3%). ONE jest zróżnicowany pod względem dostępności do usług ochrony zdrowia. W 2019 roku liczba lekarzy na 10 tys. mieszkańców powiatów piotrkowskiego i pajęczańskiego była jedną z najniższych w województwie łódzkim i wynosiła odpowiednio 4,9 i 6,4 (średnia dla województwa łódzkiego 28,5 lekarzy/10 tys. mieszkańców). Te dwa powiaty charakteryzowały się również najniższą liczba pielęgniarek i położnych na 10 tys. mieszkańców (odpowiednio 8,5 i 21,1) przy średniej dla województwa wynoszącej 55,7. Liczba przychodni lekarskich w gminach ONE waha się od 0-18 (Piotrków Trybunalski) ze średnią ilością 2. Na terenie ONE rozwijane są w ostatnich latach e-usługi zdrowotne, które podnoszą dostępność do usług medycznych. Województwo łódzkie cechuje się nadumieralnością mężczyzn w wieku produkcyjnym, szczególnie na obszarach wiejskich oraz dużą różnicą w długości trwania życia mężczyzn i kobiet. Wskaźnik długości życia w regionie jest najniższy w całym kraju. W 2019 r. mężczyźni w regionie żyli 72,5 lat (Polska 74,1 lat) a kobiety 81,0 lat (Polska 81,8 lat). Wśród 25 powiatów Polski o najkrótszym trwaniu życia mężczyzn, aż 7 jest z województwa łódzkiego (z ONE: Piotrków Trybunalski, pow. piotrkowski, radomszczański). Problemy zdrowotne mieszkańców regionu w wieku produkcyjnym przekładają się niekorzystnie na rynek pracy. Problemy te dotyczą zwłaszcza osób powyżej 50. roku życia, wśród których aż 83% cierpi przynajmniej na jedną chorobę przewlekłą. W związku ze zmianami klimatu odnotowuje się wzrost liczby dni upalnych z temperaturą powyżej 30°C. Osoby wrażliwe w tym zwłaszcza dzieci i osoby starsze a także przewlekle chorzy gorzej aklimatyzują się do tak wysokich temperatur.
Jaka przyszłość?
Prognozy demograficzne GUS wskazują na niekorzystną sytuację dla ONE, związaną z pogłębianiem się procesu starzeniem się społeczeństwa. Zgodnie z tymi szacunkami, w 2030 roku na 100 osób w wieku produkcyjnym przypadać będzie 46 osób w wieku poprodukcyjnym (łódzkie 49). Najgorsza sytuacja z wartościami przekraczającymi średnią wojewódzką prognozowana jest w Bełchatowie (57), Radomsku (56), Wieluniu (55) i Piotrkowie Trybunalskim (52). Warto także zwrócić uwagę na sytuację Bełchatowa, który w perspektywie lat 2010-2030 odnotuje największe negatywne zmiany w tym zakresie, tj. ogromny skok z najniższej wartości ONE wynoszącej 13 osób w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym do najwyższej wynoszącej 57 osób w wieku produkcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym. Gminy ONE powinny zadbać o ograniczenie niedogodności i stresu klimatycznego wywoływanego przez tak zwaną miejską wyspę ciepła, w wyniku wzrostu ilości dni upalnych, w tym ekstremalnych warunków pogodowych, m.in. poprzez zwiększanie udziału terenu zieleni i wprowadzanie błękitno zielonej infrastruktury. Kluczowy jest rozwój usług medycznych dla osób starszych, w tym poprawa dostępności do usług poprzez rozwój e-medycyny. Ponadto wody termalne w Kleszczowie (złoże Kleszczów GT-1) są dużym potencjałem w regionie dla rozwoju turystyki rehabilitacyjnej.